maaşına zam işine son ne demek?
Maaşa zam ve işten çıkarma (fesih) birbirinden bağımsız iki farklı konudur, ancak bazı durumlarda aralarında bir ilişki olabilir.
Maaşa Zam:
- Tanımı: Çalışanın mevcut maaşına belirli bir oranda veya miktarında yapılan artıştır.
- Nedenleri:
- Enflasyon: Alım gücünün korunması için yapılan zam.
- Performans: Çalışanın başarılı performansının ödüllendirilmesi.
- Kıdem: Şirkette geçirilen süreye bağlı olarak yapılan zam.
- Piyasa Koşulları: Aynı pozisyondaki diğer çalışanların aldığı maaşlara göre yapılan düzenleme.
- Yasal Zorunluluk: Yasal olarak her yıl maaşlara zam yapma zorunluluğu yoktur. Ancak, toplu iş sözleşmesi (TİS) veya iş sözleşmesinde zam öngörülmüşse, bu hükümlere uyulması gerekir.
İşten Çıkarma (Fesih):
- Tanımı: İşverenin veya çalışanın iş sözleşmesini sona erdirmesidir.
- Nedenleri:
- İşveren Tarafından:
- Haklı Neden: Çalışanın iş sözleşmesine aykırı davranışları (hırsızlık, görevi ihmal vb.)
- Geçerli Neden: İşletmesel nedenler (küçülme, ekonomik kriz vb.) veya çalışanın yetersiz performansı.
- Çalışan Tarafından:
- Haklı Neden: İşverenin iş sözleşmesine aykırı davranışları (maaş ödememesi, mobbing vb.)
Maaş Zammı ve İşten Çıkarma İlişkisi:
- İşveren, çalışanın performansından memnun değilse veya işletmesel nedenlerle küçülmeye gidiyorsa, maaş zammı yapmayabilir ve hatta işten çıkarabilir.
- Ancak, maaş zammı yapılmaması tek başına işten çıkarma için haklı veya geçerli bir neden teşkil etmez.
- İşten çıkarma, kanunda belirtilen haklı veya geçerli nedenlere dayanmalıdır.
- Maaş zammı beklentisi olan bir çalışanın bu beklentisi karşılanmadığı için işten ayrılması istifa olarak kabul edilir. Bu durumda kıdem tazminatı alma hakkı olmayabilir. Ancak, işverenin mobbing uygulaması veya maaşı düzenli ödememesi gibi haklı nedenlerle istifa eden çalışan kıdem tazminatına hak kazanabilir.